Ekim 19, 2021
Organik gübre nedir, nasıl elde edilir, evde organik gübre yapma tarifi gibi merak edilen tüm sorularınızın yanıtlarına yazımızın devamından ulaşabilirsiniz. Organik gübre, bitkilerin beslenebilmesi için gerekli mineralleri içerisinde barındıran, toprağın fiziksel ve kimyasal yapısını düzenleyerek bitkilerin topraktan kolayca beslenmesini sağlayan maddedir.
Organik Gübre Nedir?
Organik gübre, doğada bulunan organik maddelerden elde edilen, bitkilerin büyümesini desteklemek için kullanılan doğal gübredir. Hayvansal atıklar (dışkı, kompost), bitkisel atıklar (kabuğundan ayrılmış tohumlar, yapraklar) ve diğer doğal materyallerden yapılır. Kimyasal gübreler, sentetik bileşiklerden yapılırken, organik gübreler doğada bulunan organik materyallerden elde edilir.
Organik gübreler, toprak verimliliğini artırırken, toprağın yapısını iyileştirir ve sürdürülebilir tarım uygulamalarını desteklemektedir. Gübre, bitkilerin daha sağlıklı büyümesini ve yüksek verim elde edilmesini destekler. Kimyasal gübrelerin aksine, organik gübreler çevre dostudur ve toprakta mikroorganizmaların çoğalmasına yardımcı olarak toprağın sağlıklı kalmasını sağlamaktadır.
Organik Gübre Nasıl Yapılır?
Organik gübre, doğada bulunan organik maddelerin çürütülerek veya işlenerek gübreye dönüştürülmesiyle elde edilir. Kolay şekilde bitki gübresi elde etme yöntemleri şunlardır:
1. Kompost Yapımı
Organik atıklar, nemli bir ortamda, hava alacak şekilde biriktirilir. Zamanla mikroorganizmalar bu maddeleri ayrıştırarak kompostu oluşturur. Kompost, toprağın verimliliğini artırır ve bitkiler için gerekli besin maddelerini sağlamaktadır.
2. Hayvansal Gübreden Organik Gübre
En verimli bitki gübresi olan hayvansal atıklar (dışkılar) doğrudan toprağa uygulanmadan önce kompostlanır ya da olgunlaşması beklenir. Tavuk, inek, koyun gibi hayvanların dışkıları, toprak için zengin besin kaynaklarıdır. Taze hayvansal gübre, bitkilere zarar verebileceği için, önce çürütülüp kompost haline getirilmesi önerilmektedir.
3. Yeşil Gübreleme
Bu yöntem, toprağı zenginleştirmek için nitrojen bağlayıcı bitkilerin ekilmesiyle yapılmaktadır. Bakla, bezelye veya yonca gibi bitkiler, toprağa ekildikten sonra büyür. Bu bitkiler hasat edilmeden toprağa gömülerek, toprağa besin maddeleri ve organik madde eklenmektedir.
4. Peyzaj ve Bitkisel Atıkların Kullanımı
Bahçe düzenleme ve bahçe bakımı sırasında çıkan organik atıklar da organik gübre haline getirir. Bahçedeki kesilmiş dallar, yapraklar ve çim atıkları kompost yapılarak ya da doğrudan toprağa ekilerek organik gübreye dönüşür.
Organik Gübre Ne İşe Yarar?
Organik gübrenin önemi nedir ve organik gübre ne işe yarar;
- Organik gübre, toprakta bulunan besin maddelerini artırarak, bitkilerin ihtiyaç duyduğu azot, fosfor, potasyum ve diğer mikro besinleri sağlamaktadır.
- Organik gübreler, toprağın dokusunu iyileştirerek, toprağın su tutma kapasitesini artırır ve havalandırılmasına yardımcı olmaktadır. Köklerin oksijen almasını sağlar, böylece bitkilerin sağlıklı gelişimini desteklemektedir.
- Organik gübre, toprakta yaşayan mikroorganizmaların çoğalmasını teşvik eder. Mikroorganizmalar, toprağın daha verimli olmasına yardımcı olur, toprağın yapısını zenginleştirir ve daha sağlıklı hale gelmesini sağlamaktadır.
- Kimyasal gübrelerin aksine, organik gübreler çevreye zarar vermez. Doğal bileşenler içerdiği için su kaynaklarını kirletmez ve toprağın dengesini bozmaz. Organik gübreler, toprakta kimyasal birikinti oluşumunu engellemektedir.
- Organik gübre, toprağın yapısını iyileştirerek erozyon riskini azaltır. Toprağın daha sağlam hale gelmesi, rüzgar ve su etkisiyle toprağın kaymasını engellemektedir.
- Organik gübreler, toprağın pH dengesini düzenler, minerallerin ve besin maddelerinin daha iyi alınmasını sağlar. Toprak sağlığını uzun vadede korur ve sürekli verimli tarım yapılmasına olanak tanımaktadır.
- Organik gübreler, sürdürülebilir tarımın temelini oluşturur. Kimyasal gübre yerine kullanılan organik gübreler, tarımda çevreyi koruyarak verimli üretimi desteklemektedir.
Organik Gübre Çeşitleri Nelerdir?
Toprağın yapısını iyileştiren gübre çeşitleri şunlardır:
- Kompost Gübre
- Hayvansal Gübreler (İnek, tavuk, koyun gübresi)
- Yeşil Gübre
- Bitki Gübreleri
- Ağaç Kabuğu ve Dal Kompostu
- Tuzlu Su Kompostu (Deniz yosunu, deniz hayvanları)
- Kan ve Kemik Unu
- Hümik Asit ve Fulvik Asit
- Deniz Yosunu Gübresi (Algler)
En İyi Organik Gübre Hangisidir?
En iyi organik gübre, kullandığınız toprağın özelliklerine ve bitkilerinizin ihtiyaçlarına göre değişmektedir. Kompost, en yaygın ve çok yönlü gübredir çünkü hemen her tür toprak ve bitki için uygundur. Özel besin ihtiyacı olan bitkiler için hayvansal gübreler veya yeşil gübreleme gibi diğer gübre çeşitleri daha etkili olabilir. Doğal ve çevre dostu tarım için organik gübrelerin doğru şekilde seçilmesi ve kullanılması, toprağın sağlığını ve bitkilerin verimliliğini artırmaktadır.
Bitki Gübreleri Nasıl Kullanılır?
Bitki gübreleri; organik uygulamalarda çoğunlukla katı formda toprağa karıştırılarak kullanılır. Daha sonra ise sıvı özütler halinde yapraklara püskürtülerek veya sulama suyuna eklenerek verilir. Besinlerin en verimli şekilde emilmesi için uygulama, sabah erken saatlerde ya da akşam serinliğinde yapılmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Organik gübre nasıl yapılır?
Organik gübre; kompost yapımı, hayvansal atıkların olgunlaştırılması, yeşil gübreleme veya bahçe atıklarının değerlendirilmesi gibi yöntemlerle elde edilmektedir. Bu süreçlerde mikroorganizmalar organik maddeleri ayrıştırarak toprağa besin değeri kazandırmaktadır.
Organik gübre çeşitleri nelerdir?
Organik gübreler arasında kompost, hayvansal gübreler (inek, koyun, tavuk), yeşil gübre, deniz yosunu, kan ve kemik unu, humik ve fulvik asitler yer almaktadır. Bu gübre çeşitleri, farklı toprak ve bitki ihtiyaçlarına göre avantaj sağlamaktadır.
Doğal gübreler nelerdir?
En yaygın kullanılan doğal gübre çeşitleri; ahır gübresi, kompost, solucan gübresi (vermikompost), tavuk gübresi ve yeşil gübredir. Bunların yanı sıra deniz yosunu, kemik unu, odun külü, balık emülsiyonu ve bitki çayları da toprağı beslemek için tercih edilen diğer organik kaynaklardır.
Doğal potasyum gübresi nedir?
Doğal potasyum gübresi; bitkilerin çiçeklenme, meyve kalitesi ve kök gelişimini desteklemek amacıyla kullanılan organik bir gübre çeşitidir. En etkili doğal potasyum kaynakları arasında odun külü, muz kabuğu, deniz yosunu, yeşil kum (greensand) ve patates haşlama suyu yer alır. Bu gübreler, bitkinin hastalıklara ve kuraklığa karşı direncini artırır.
Organik potasyum gübresi evde nasıl yapılır?
Organik potasyum gübresi için en pratik yöntem muz kabuklarını kullanmaktır. Muz kabuklarını su dolu bir kapta 2-3 gün bekleterek elde ettiğiniz potasyum zengini suyu bitkilerin dibine dökebilirsiniz. Alternatif olarak; kabukları kurutup toz haline getirerek toprağa karıştırmak, soğutulmuş tuzsuz patates haşlama suyu kullanmak veya saksı toprağına az miktarda doğal odun külü serpmek de etkili yöntemlerdir.
Organik Azotlu Gübreler Nelerdir?
organik azot gübreleri; kan unu, tavuk gübresi, yarasa gübresi ve balık emülsiyonudur. Bunların yanı sıra iyi yanmış ahır gübresi, yeşil gübre (yonca, fiğ), ısırgan otu suyu ve kahve telvesi de toprağa azot kazandırmak için yaygın olarak tercih edilir.
Bu içerik Endemik Peyzaj Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.